ముందడుగు – శ్రీమతి బి.హరిరమణ

‘అబ్బబ్బ ఏం పనిమనుషులో ఏమిటో? సరిగ్గా టైంకు రానేరాదు. వేగలేక పోతున్నాననుకోండి’ అంటూ ఆధునికతకు అద్దం పట్టేలా వున్న ఆశ అప్పుడే లోపలికి వచ్చింది. ‘అదేం! మీ పనిమనిషి పని శ్రద్ధగా చేస్తుందిగా అన్న లక్ష్మిమాటలకు’ ఔనండీ చెయ్యకేం చేస్తుంది. పిల్లల్ని చదివించాలిగా. భర్త అనుమానంతో సతాయిస్తున్నాడట రోజు. ఫోనే్లండి వాళ్ల గురించి మనకెందుకు. ‘సరే గానీ లక్ష్మక్కా మన పక్కింటి వాటాలోకి దిగిన రమణికి ఉద్యోగం కావాలట. మీ ఆయనకు పలుకుబడి వుందిగా? ఏదైనా చూడమని చెప్పకూడదా? అంది ఆశ. ‘రమణికి ఉద్యోగమా ఎర్రగా బుర్రగా వుందిగా ఇంకా పెళ్లెందుకు కాలేదో? ఏం పాడుపని చేసిందో ఎవరికి తెలుసు. మొన్న మా ఆయన్ను కలిసిందిలే. దాన్తో మాట్లాడితే ఉరేసుకుంటానని మా ఆయనతో చెప్పా. ఆశా మీ ఆయన జాగ్రత్త ముందే హీరోలా ఉంటాడు’ ఆవేశంగా రంగుకళ్లద్దాల్లోంచి చూస్తూ అంది.

లక్ష్మిగారూ ఇంట్లోనే ఉండటానికి సాయంగా మనిషి కావాలన్నారుగా, ఇదిగోండి ఈ అమ్మాయిది మా ఊరే. దిక్కులేనిది. తల్లీదండ్రీపోయారు. అంటూ లోనికి అడుగుపెట్టింది రజని. ‘మరీ చిన్నది. ఏం పనిచేయగలదు’. సర్లే పోనీ నెమ్మదిగా అలవాటు చేసుకుంటుంది అని రజనీతో అంటూనే ‘ఏమ్మా! నీకే పన్లు చెయ్యవచ్చు. డబ్బులెంతివ్వాలి అని లక్ష్మి అనడంతోనే ఆ అమ్మాయి ‘అమ్మగోరు పైసలేమద్దు నాకు..నాకు..అంటూ నాన్చసాగింది. ఏం కావాలేంటి మంచిబట్టలు అన్నీ కొనిస్తాలే ఇల్లు జాగ్రత్తగా చూడాలి. సరేనా అంటూ’ యాదమ్మా! ఈ అమ్మాయికి ఏదోపని చేయడం అలవాటు చెయ్యి ముందు. అని యాదమ్మకు పనిపురమాయించింది.

‘యాదమ్మ అని మావారి ఆఫీసులో పనే్జస్తుంది. పాపం ఒంటరి ఆడది’. నాకెప్పుడైనా పని బాగావున్నప్పుడు వస్తుంది నా దగ్గరికి. అని అంటూనే యాదమ్మా అందరికీ కూల్‌డ్రింక్స్ ఇవ్వవా అని పిలిచింది లక్ష్మి. కూల్ డ్రింక్స్ అందించిన యాదమ్మను చూడగానే మాధురి మొఖం వెలవెలబోయింది. పనుందంటూ కూల్‌డ్రింక్స్ తీసుకోమన్నా తీసుకోకుండానే పోయింది. వారిస్తున్న ఆశతో’ వెళ్లనీ ఆశా. మాధురిని కొడుకు పెళ్లి కుదిరిందిగా. 30 లక్షల కట్నం, కారు, 10 తులాల బంగారం పెళ్లి వచ్చే నెల 2న అనుకుంటా?’ అంది వర్ధనమ్మ మాకెవరీ తెలీదని ఆశ, రజనీలు ఒకే సారి అన్నారు. ఆశ లేస్తూ ఇంక ‘లక్ష్మక్కా రేపటి సమావేశానికి నువ్వే అధ్యక్షురాలివి. అయినా మనం చేసేదేముందిలే. కాస్సేపు కూర్చుని భోజనాలు చేస్తే అయిపాయె. వంటలవీ బాగా ఉండాలి. ఏర్పాట్లు చూసుకో. అని చెప్పుతూ ఇద్దరూ వెళ్లిపోయారు. ‘రేపేం మాట్లాడతావమ్మా లక్ష్మీ అన్న అత్తగారితో’ దగాపడ్డ బడుగు జీవుల గురించి, నిరుద్యోగం స్ర్తిల వెనుకబాటుతనం, స్ర్తిలకు జరుగుతున్న అన్యాయాలు. వాటి గురించి మాట్లాడకపోతే ఏమవుతుంది..అన్న అత్తగారి మాటలకు విస్తుపోయింది. ‘అదేంటత్తయ్యా! స్ర్తికి రక్షణ కొరకు ఎన్ని చట్టాలొచ్చాయని అందరికీ తెలియాలి కదా!’ ‘ఔను లక్ష్మీ స్పీచ్‌లలో సమస్యలు సమసిపోతాయా? ఏం చేయాలి మరి అన్న లక్ష్మిని తేరిపార చూసింది. వర్ధనమ్మ. ‘లక్ష్మీ ఈ చట్టాలు ఎప్పటినుండో వున్నాయి. వాటిని ఉపయోగించుకొనే వారెందరు. మీ స్నేహితులందరి మాటలు విన్నాక నీతో మాట్లాడాలనిపిస్తుంది. నీకు కష్టమని తోచినా నే చెప్పక తప్పదు అన్న దృఢమైన మాటలకు లక్ష్మి ‘సరేనంటూ తలూపింది. ఆమె భర్తనే నీకు తెలుసా? భర్తతో ఇది తప్పు అని చెప్పక దోషాన్ని ఆమెపైనే రుద్దింది. ఏ చట్టాల పరిధిలోనిది ఈ వేధింపు. ఒక సారి ఆలోచించు అంది.

అయితే అత్తయ్యా నేనేం చెయ్యాలి’. రేపు వీటి గురించి మీటింగులో ఎలా చెప్పగలను? అన్న లక్ష్మిని నవ్వుతూ చూస్తున్న భర్త మాట్లాడవద్దని తల్లి చెప్పేది వినమని సైగచేసాడు. ఆ పసిపిల్లను నీ అవసరానికి తెప్పించుకున్నావే. ఆ అమ్మాయి చెప్పేది విన్నావా? ఆ అమ్మాయి మనసులో కోరిక తెలుసా నీకు చదువుకోవాలని.’నాకు ఆ అమ్మాయి కోరికతో ఏం పని అత్తయ్యా! ఆ పిల్ల ఏదో నాల్రోజులుండి వెళ్లిపోతుంది. ‘సరే లక్ష్మీ దిక్కులేనిది ఆ చదువేదో నువ్వే చెప్పించరాదూ’. పనిచేస్తూ చదువుకుంటుంది. యాదమ్మ కూతురు ప్రేమించి మోసపోయింది కదా! నీ స్నేహితురాలు మాధురి కొడుకే వాడు. వచ్చేనెలేగా పెళ్లి. నువ్వు చక్కగా ఆలోచిస్తావు. చదువుకున్నావు. కానీ ఏమీ పట్టనట్టుంటావెందుకు? ‘నేనేమైనా సంఘసంస్కర్తనా ఏమిటి?’ ‘తప్పుచేసేవారిని నిలదీయగలగాలి’ వర్దనమ్మ గట్టిగా ఊపిరితీసుకుంది. ‘మరి అత్తయ్యా! నేను ఇన్ని సమస్యల్ని ఎలా తీర్చగలను? తప్పులు చేసేవాళ్లు చేయకుండా’ అని బేలగా అన్న కోడల్ని జాలిగా చూసింది వర్దనమ్మ. వాళ్లతో మాట కలిపి చూడు. నీ చుట్టూ ఉన్న సమస్యల గురించి తెలుసుకుని వారికి మనస్సు నొచ్చుకోకుండా వాళ్ల సమస్యల మూలాలను తెలుసుకొని తోటి స్ర్తిల కన్నీళ్లను తుడిచే స్నేహహస్తం కావాలి నువ్వు. నీకళ్లముందు జరిగే అన్యాయాలపై ద్వజం ఎత్తు. అందరూ మారరు. ఒక్కమారినా సరే. ఎవరో ఒకరు ముందడుగు వేయాలి. అవి నీ అడుగులే కావాలంటున్నాను. అన్న అత్తగారి మాటలకు నిజమే నేనే ఎందుకు ముందడుగు వేసి అందరికీ కరదీపికను కావాలి. అని అనుకున్న లక్ష్మికి అత్తగారు గీతోపదేశం చేస్తున్న కృష్ణునిలా కనిపించింది. అమ్మ మాటలు శ్రీరామ రక్ష అన్న భర్త మాటల్లో నీవెనుక నేనున్నానన్న భరోసా కనిపించింది లక్ష్మి. రేపటి ప్రణాళికకై ఆలోచించడం మొదలుపెట్టింది. ఉషోదయపు వెలుగులు చిమ్మచీకట్లను పారదోలి నెమ్మదిగా జగమంతా వ్యాపించాయి.

– శ్రీమతి బి.హరిరమణ

నిజామాబాద్

సెల్.నం.9490148904

1. బి. హరిరమణ (మేధోమథనం)

———–